مترجمان و ویراستاران علمی چگونه میتوانند خود را به عنصری ارزشمند در فرایند انتشار تبدیل کنند؟
تاریخ انتشار: ۱۴۰۳/۰۲/۲۵
این مقاله بر اساس سخنرانی اوی استایمن، مدیرعامل شرکت «متخصصان زبان علمی»، در کنفرانس «اتحادیه الیاس» در سال ۲۰۱۸ در آتن، یونان، تنظیم شده است.
هدف: آمادهسازی پژوهش برای انتشار
پژوهشگران دانشگاهی تمایل دارند یافتههای خود را به سرعت و با کارآمدی هر چه تمامتر، در نشریات معتبر منتشر کنند. برای رسیدن به این هدف، بسیاری از پژوهشگران روی کمک ویراستاران و مترجمان دانشگاهی برای آمادهسازی پژوهشهایشان برای انتشار، حساب باز میکنند. ما به عنوان ارائهدهندگان حرفهای خدمات ویرایش و ترجمه دانشگاهی، باید به دنبال آن باشیم تا خود را به عنصری ضروری در فرایند انتشار تبدیل کنیم.
با این حال، برای اطمینان از تحقق این امر، لازم است کل فرایند انتشار را درک کنیم و بدانیم ویرایش تخصصی چیست و چند نوع ویرایش تخصصی وجود دارد؟ (حتی مراحلی که مستقیماً درگیر آنها نیستیم). هنگامی که مهارتهای خود را توسعه دهیم و نقشمان را در محیط انتشار بفهمیم، آنگاه میتوانیم سهمی قابل توجه داشته باشیم و به شرکای بلندمدت پژوهشگران تبدیل شویم.
پروفایل مشتری: محتاط و کمالگرا
پژوهشگران دانشگاهی به دلایل متعددی تمایل به انتشار پژوهشهای خود در مجلات معتبر علمی دارند. نخست، آنها میخواهند تأثیر پژوهش خود را به حداکثر برسانند و اطمینان حاصل کنند که یافتههایشان به مخاطبان جهانی دست مییابد. علاوه بر این، پیشرفت شغلی و ارتقای مقام پژوهشگران اغلب به تعداد و کیفیت انتشارات داوریشده آنها بستگی دارد. بنابراین، پژوهشگران نه تنها نسبت به محتوای پژوهش خود، بلکه نسبت به شیوه نگارش آن نیز کمالگرا هستند.
پژوهشگرانی که نیاز به نوشتن یا انتشار به زبان خارجی دارند و با اهمیت ویرایش و پروف ریدینگ ترجمه های تخصصی آشنایی دارند، با مشکل بیشتری مواجهاند و این جامعه، بخش عمدهای از کار ما (عمدتاً غیربومیان زبان انگلیسی) را تشکیل میدهد. پژوهشگران اغلب مضطرب هستند؛ زیرا نمیدانند مترجم یا ویراستار آیا نوشته آنها را درک خواهد کرد و میتواند آن را با دقت و در عین حال شیوایی منتقل کند (همچنین، آنها ممکن است متوجه دشواری بالای این کار نباشند).
پژوهشگران ممکن است از توانایی خود در ویرایش نهایی اثر نیز اطمینان کافی نداشته باشند و برای دریافت بازخورد به همکاران یا دوستان خود تکیه کنند. در نهایت، آنها میخواهند سردبیر مجله برداشت مثبتی از پژوهش آنها داشته باشد و بر ما تکیه میکنند تا به آنها در دستیابی به این هدف کمک کنیم.
چالش: کاهش بار
طول عمر یک پروژه تحقیقاتی ممکن است به چندین سال برسد و اغلب نقش ویراستار یا مترجم تنها پس از تکمیل نهایی نسخه خطی آغاز میشود زیرا آنها با بایدها و نبایدهای ویرایش نهایی پیش نویس مقاله پیش از انتشار آشنا هستند. بنابراین، ذکر این نکته ضروری است که ویراستاران و مترجمان دانشگاهی معمولاً در مرحلهای وارد کار میشوند که تحقیق و نگارش به پایان رسیده، اما مقاله هنوز برای مجله خاصی پذیرفته نشده است. در واقع، بسیاری از پژوهشگران کار تحقیقاتی خود را بدون اینکه بدانند قرار است آن را به کجا ارسال کنند، آماده میکنند.
صرف نظر از مقصد نهایی، مقالات آکادمیک به طور کلی تحت فرآیند داوری دقیق همتا قرار میگیرند که طی آن بر اساس معیارهای مختلف ارزیابی میشوند. یکی از مهمترین اجزای هر مقاله، کیفیت نگارش آن است: آیا واضح و منسجم است؟ آیا زبان استفاده شده نه تنها از نظر گرامر صحیح است، بلکه شیوا و قانع کننده نیز هست؟ آیا خوانندگان ظرافتهای عبارات و اصطلاحات خاص را درک خواهند کرد؟ آیا ارجاعاتی فرهنگی وجود دارد که نیاز به تطبیق با مخاطب هدف داشته باشد؟ پرداختن به این مسائل با اطمینان، بار را از دوش مشتریان ما سبک میکند و خدمات ما را ارزشمند میسازد.
روند کار: پرسیدن سوالات و انجام تحقیقات اولیه
هنگامی که یک پژوهشگر با ما برای ویرایش و ترجمه اثر خود تماس میگیرد، مهم است که به طور دقیق نیازهای او را مشخص کنیم. آیا صرفاً به ترجمه و ویرایش زبانی متن نیاز دارد یا این که نیازمند فرمتبندی مقاله طبق یک شیوهنامه خاص نیز است؟ پاسخ به این سوال ممکن است به این بستگی داشته باشد که آیا از قبل مجلهای را برای انتشار انتخاب کرده است یا اکنون در حال تصمیمگیری است.
علاوه بر این، آیا انتظار دارد ما با آزادی عمل خلاقانه خود، خوانایی و ساختار متن را در زبان مقصد بهبود بخشیم؟ یا باید رویکردی محافظهکارانه داشته باشیم و تا حد امکان ساختار و نحو متن اصلی را حفظ کنیم؟ آیا برای اطمینان از ارجاع منابع به زبان صحیح یا استفاده از عناوین رسمی و دقیق کتابها، تحقیقات بیشتری لازم است؟ این کارهای مقدماتی به ما کمک میکند تا انتظارات پژوهشگر را به طور دقیق درک کرده و متناسب با آن، برنامهریزی و تعیین هزینه انجام دهیم.
راه حل: تخصص و ارزش افزوده
نقش ما به عنوان ویراستاران و مترجمان آکادمیک این است که از نظر آشنایی با فرآیند انتشار، از مشتریان خود پیشی بگیریم. این کار با انتخاب یک (یا چند) حوزه تخصصی آغاز میشود. این امر نیازمند آن است که با دقت تصمیم بگیریم در کدام حوزهها آشنایی و علاقه بیشتری داریم و سپس دانش خود را با یادگیری نظریههای علمی، اصطلاحات تخصصی و ادبیات آن حوزه غنی کنیم.
به طور کلی، بهتر است بر روی یک جفت زبانی خاص تمرکز کنیم و خدماتی را در زمینه زبانهایی که به طور کامل به آنها تسلط نداریم، ارائه نکنیم. علاوه بر این، باید در نظر بگیریم که چه شیوهنامههایی در حوزه تخصصی ما رایج هستند و اطمینان حاصل کنیم که آنها را به طور کامل فرا گرفتهایم.
ترکیب دانش تخصصی با درک فرآیند انتشار، خدمات ما را با «ارزش افزوده» واقعی همراه میکند. به جای اینکه صرفاً یک مترجم یا ویراستار عمومی باشیم، اکنون به عنوان متخصصانی در حوزه خود عمل میکنیم که نقش مشاور را نیز بر عهده میگیریم. این فرآیند یک شبه اتفاق نمیافتد، اما لزوماً به سالها زمان هم نیاز ندارد. استعداد برای زبان و نگارش، توجه به جزئیات و علاقه به پژوهش و علم، فرمول کاملی برای پژوهشگرانی است که به دنبال استخدام یک متخصص زبان هستند.